Kamu ihalelerinde hizmet alımları, özellikle temizlik, güvenlik, yemek ve personel destek hizmetleri gibi alanlarda sıkça uygulanmaktadır. Bu tür ihalelerde maliyetlerin büyük bölümü işçilikten oluşur. Bu nedenle hizmet alımlarında yapılan aşırı düşük sorgulama süreci, işçilik maliyetlerinin doğruluğuna odaklanır. Sürecin detaylarını görmek için aşırı düşük sorgulama sayfasına göz atabilirsiniz.
İşçilik Maliyetlerinin Belirleyici Rolü
Hizmet alımlarında isteklilerin sunduğu tekliflerin önemli kısmını işçilik giderleri oluşturur. Asgari ücret, sosyal güvenlik primleri, kıdem ve ihbar tazminatları gibi maliyet kalemleri, teklifin sağlıklı olup olmadığını belirler. Eğer teklif, bu giderlerin bile altında kalıyorsa, açıklama talep edilir. Çünkü bu durum işçilerin hak kaybına uğraması ya da işin sürdürülemez hale gelmesi anlamına gelebilir.
Personel Sayısı ve Çalışma Süreleri
İdareler, isteklilerin sunduğu açıklamalarda personel sayısını ve çalışma sürelerini detaylı görmek ister. Örneğin, bir temizlik hizmetinde belirlenen personel sayısı yetersizse, teklifin düşük olmasının nedeni personel eksikliğinden kaynaklanabilir. Bu durum hizmetin kalitesini doğrudan etkiler. Bu nedenle idareler, açıklamaların gerçekçi ve işin gereklerini karşılayacak nitelikte olmasına dikkat eder.
Uygulamada Karşılaşılan Güçlükler
Hizmet alımlarında en sık yaşanan sorun, açıklamaların yeterince ayrıntılı olmamasıdır. İstekliler bazen yalnızca genel giderleri belirterek tekliflerini savunmaya çalışır. Ancak idareler, işçilik maliyetlerini gösteren bordrolar, SGK primleri veya yemek ve yol giderleri gibi kalemleri somut belgelerle görmek ister. Bu belgeler sunulmadığında, teklif geçersiz sayılabilir.
Yargı Denetimi ve Kararlar
Danıştay kararlarında, hizmet alımlarında aşırı düşük sorgulamanın daha dikkatli yapılması gerektiği vurgulanmaktadır. Mahkeme, işçilerin haklarının korunmasını kamu yararı açısından öncelikli görmektedir. Bu nedenle idarelerin yüzeysel açıklamaları kabul etmesi hukuka aykırı bulunabilmekte, ihaleler iptal edilebilmektedir. Bu durum, idarelerin daha titiz davranmasını zorunlu hale getirmiştir.
Çözüm Önerileri
Hizmet alımlarında aşırı düşük sorgulamanın etkin olabilmesi için işçilik maliyetlerine dair standart açıklama formatları oluşturulmalıdır. İsteklilerin bordro, prim ve yan haklara ilişkin belgeleri sunması zorunlu hale getirilmeli, idareler de bu belgeleri sistematik olarak incelemelidir. Ayrıca asgari ücret artışlarının ihalelere etkisi düzenli olarak gözden geçirilmeli ve mevzuat bu değişikliklere uyumlu hale getirilmelidir.
Hizmet alımlarında aşırı düşük sorgulama, işin kalitesi kadar çalışanların haklarının korunması açısından da önemlidir. İdarelerin titiz, şeffaf ve belgeli bir değerlendirme yapması, hem kamu yararını koruyacak hem de haksız rekabetin önüne geçecektir. İsteklilerin de maliyetlerini somut belgelerle desteklemesi, sürecin güvenilirliğini artıracaktır.
aşırı düşük sorgulama, yapı yaklaşık maliyet, hakediş hazırlanması gibi tüm konularda Teknik Savunma sitesine giriş yapabilirsiniz.